Zmiany w przepisach, rosnące kwoty mandatów oraz zmiany w taryfikatorze przewinień spędzają sen z powiek wielu polskim kierowcom. Okazuje się bowiem, że poważne wykroczenia lub zbyt duża częstotliwość przewinień mogą prowadzić do utraty prawa jazdy. W tym tekście postaramy się odpowiedzieć na pytanie, jakie wykroczenia skutkują zatrzymaniem prawa jazdy i na jak długo wstrzymywane są uprawnienia do prowadzenia pojazdów.
Utrata prawa jazdy za nadmierną liczbę punktów karnych
Niemal każde wykroczenie popełnione na drodze wiąże się z koniecznością zapłacenia mandatu karnego oraz przypisaniem określonej liczby punktów karnych do konta kierowcy. Punkty otrzymujemy za takie występki jak chociażby przekroczenie prędkości, jazda z niezapiętymi pasami bezpieczeństwa czy niezatrzymanie się przed znakiem “STOP”. Sytuacja komplikuje się w momencie, gdy kierowca zgromadzi na swoim koncie 24 punkty karne, co wiąże się z utratą prawa jazdy. Co więcej, w przypadku młodych kierowców, którzy posiadają uprawnienia nie dłużej niż rok, limit punktów wynosi jedynie 20!
Przekroczenie prędkości o ponad 50 km/h w terenie zabudowanym
Ten przepis jest stosunkowo “świeży”. Choć obowiązuje już od kilku lat, często zdarza się, że kierowcy nie mają o nim zielonego pojęcia. Chodzi mianowicie o sytuację, w której kierujący pojazdem dopuści się przekroczenia dozwolonej prędkości o ponad 50 km/h, poruszając się w terenie zabudowanym. Warto podkreślić – o ponad 50 km/h, więc jeżeli dopuścimy się jazdy z prędkością 101 km/h na ograniczeniu do 50 km/h, sami prosimy się o poważne kłopoty! W razie wykrycia popełnionego wykroczenia przez patrol policji kierujący automatycznie traci prawo jazdy na okres trzech miesięcy. Oczywiście, jest ponadto zobowiązany opłacić srogi mandat oraz przyjąć na swoje konto aż 13 punktów karnych! Informacja o odebraniu uprawnień jest wpisywana w formie elektronicznej do Centralnej Ewidencji Kierowców.
Prowadzenie pojazdu pod wpływem alkoholu
Pomimo iż niemal w każdym dostępnym środku przekazu apeluje się o rozsądek i rezygnację z siadania “za kółkiem” po spożyciu alkoholu, każdego roku liczba wykrytych przypadków jazdy po “procentach” pozostaje na stałym poziomie lub wręcz – wzrasta. Alkohol obniża sprawność motoryczną naszego organizmu, spowalnia reakcję, pogarsza widzenie, co może prowadzić do wystąpienia niebezpiecznych i tragicznych w skutkach sytuacji na drodze. Jazda po spożyciu alkoholu wiąże się z wysokimi karami, które mają odstraszać amatorów mocnych trunków. W tej kwestii wyróżniamy jednak dwie sytuacje (dwa stany):
- jazda po spożyciu alkoholu (od 0,2 do 0,5 promila alkoholu w organizmie) – taki występek traktowany jest jako wykroczenie, zagrożone utratą prawa jazdy na okres od 6 miesięcy do 3 lat,
- jazda w stanie nietrzeźwości (powyżej 0,5 promila alkoholu w organizmie) – wówczas czyn kwalifikowany jest jako przestępstwo, skutkujące utratą prawa jazdy na okres od 3 do nawet 15 lat.
Ucieczka z miejsca wypadku
Kolejną sytuacją, w której możemy mówić o utracie prawa jazdy, jest ucieczka z miejsca zdarzenia. Kierujący, będący sprawcą wypadku drogowego ma obowiązek zatrzymania się oraz udzielenia pomocy poszkodowanym. Niedopełnienie obowiązku może być kwalifikowane jako przestępstwo, skutkujące utratą prawa jazdy na okres nie krótszy niż 3 lata.
Poważne wykroczenie lub popełnienie przestępstwa
Kwestia analogiczna do wspomnianej wyżej ucieczki z miejsca wypadku. Jeżeli kierujący dopuści się czynu, który w bardzo istotny sposób zagraża bezpieczeństwu ruchu drogowemu, musi liczyć się z utratą uprawnień na okres nawet 10 lat. Mowa o przypadkach takich jak niezatrzymanie się do kontroli drogowej, znaczne przekroczenie prędkości (np. o 100 km/h w terenie zabudowanym), spowodowanie wypadku, w wyniku którego dojdzie do uszczerbku na zdrowiu bądź, co gorsza, do śmierci.
Przewożenie liczby pasażerów większej niż dopuszczalna
Utrata prawa jazdy jest również możliwa w przypadku przewożenia zbyt dużej liczby pasażerów. Mowa o sytuacji, gdy w pojeździe znajduje się o przynajmniej trzy osoby za dużo. Choć może brzmieć to nierealnie, zdarzają się sytuacje, gdy w dziewięcioosobowym samochodzie znajduje się nawet kilkunastu pasażerów. Kierujący powinien liczyć się z ryzykiem utraty prawa jazdy na okres trzech miesięcy.